W związku z trwającą na Ukrainie wojną, wprowadzone zostały przepisy szczególne, które ułatwiają obywatelom tego kraju pobyt na terytorium Polski, a pracodawcom umożliwiają legalne zatrudnienie obywateli Ukrainy.
Najważniejsze zasady związane z zatrudnieniem to:
- - wynagrodzenie wypłacane cudzoziemcowi nie może być niższe niż płaca minimalna (3010 zł brutto) jeśli zatrudnienie jest na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy lub minimalna stawka godzinowa (19,70 zł brutto) w przypadku umowy zlecenie;
- - należy zawrzeć z obywatelem Ukrainy umowę pisemną, wcześniej należy przedstawić mu tłumaczenie umowy na język dla niego zrozumiały;
- - należy zgłosić pracownika do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego w ciągu 7 dni od dnia podjęcia przez niego pracy;
- - pracodawca zgłasza fakt podjęcia pracy przez każdego obywatela Ukrainy do powiatowego urzędu pracy właściwego ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania podmiotu powierzającego pracę, poprzez system elektroniczny praca.gov.pl w ciągu 14 dni od podjęcia pracy.
Więcej informacji na stronie https://siedlce.praca.gov.pl/pomocdlaukrainy/zasady
Na podstawie zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych pracownik ma prawo do:
- - świadczeń w razie choroby, wypadku przy pracy i macierzyństwa;
- - bezpłatnego korzystania ze służby zdrowia (nie dotyczy umów o dzieło).
Ponadto osoby, które podejmują działalność po raz pierwszy i nie wykonują dla byłego pracodawcy tego, co robiły jako pracownik w tym lub w poprzednim roku kalendarzowym mogą skorzystać przez 6 miesięcy z ulgi na start, następnie przez 24 miesiące płacić preferencyjne składki, w dalszej kolejności mogą opłacać składki proporcjonalnie do swojego dochodu tzw. Mały ZUS +. Ulgi te nie dotyczą składki na ubezpieczenie zdrowotne.
Pomoc ZUS dla uchodźców
Na podstawie przepisów ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa Zakład Ubezpieczeń Społecznych realizuje wsparcie na dzieci, które są obywatelami Ukrainy i wjechały do Polski z Ukrainy po 23 lutego 2022 r. w związku z działaniami wojennymi, w zakresie świadczeń:
- świadczenia wychowawczego 500+ - na dziecko w wieku do lat 18, płatne po 500 zł miesięcznie;
- świadczenia dobry start 300+ - jednorazowe świadczenie w kwocie 300 zł płatne na dziecko, które uczęszcza do szkoły, nabór wniosków o to świadczenie w okresie od 1 lipca do 30 listopada 2022 r.;
- rodzinnego kapitału opiekuńczego RKO – na drugie i kolejne dziecko w rodzinie w wieku od 12 do 35 miesiąca życia dziecka, maksymalna kwota świadczenia 12 tys. (płatne po 1000 zł albo 500 zł miesięcznie w zależności od wyboru rodzica);
- dofinansowania obniżenia opłaty rodzica za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna – świadczenie w kwocie 400 zł miesięcznie nie więcej niż faktyczna opłata za pobyt dziecka w placówce, płatne na rachunek placówki do które uczęszcza dziecko, nabór wniosków od 1 kwietnia 2022 r.
Wsparcie ZUS przy wypełnianiu wniosków
Na potrzeby obsługi obywateli Ukrainy Zakład Ubezpieczeń Społecznych:
- 1. Dostosował portal PUE ZUS do składania wniosków w języku ukraińskim o ww. świadczenia rodzinne przez obywateli Ukrainy.
- 2. Pomoże obywatelom Ukrainy przy wypełnieniu i podpisaniu wniosków o świadczenie rodzinne na salach obsługi klientów w placówkach ZUS oraz w punktach obsługi organizowanych poza placówkami ZUS.
- 3. Zatrudni osoby z płynną znajomością języka ukraińskiego i polskiego – w charakterze tłumaczy, które będą wspierały obywateli Ukrainy w zakładaniu profili na PUE ZUS i składaniu wniosków o świadczenia wypłacane z ZUS.
- 4. Dostosuje e-wizyty w części dotyczącej rezerwacji wizyty przez klientów – do obsługi w języku ukraińskim.
- 5. Uruchomi specjalną infolinię oraz kontakt e-mailowy do pytań merytorycznych w języku ukraińskim.
Materiały informacyjne na stronie www.zus.pl są publikowane w języku ukraińskim. Przygotowane zostaną również ulotki, instrukcje wypełniania wniosków i tutoriale na YouTube w języku ukraińskim, pokazujące w jaki sposób założyć profil na PUE ZUS i złożyć wnioski o świadczenia rodzinne na tym portalu.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych oferuje również pracę dla obywateli Ukrainy. Warunkiem zatrudnienia jest spełnienie wymagań formalnych określonych w ofercie pracy na wybrane stanowisko i przejście procesu rekrutacji. Baza ogłoszeń o pracę dostępna jest na stronie www.zus.pl (aktualne ogłoszenia o pracę).