BIP
"Czujka na straży Twojego bezpieczeństwa!" to ogólnopolska kampania edukacyjno-informacyjna Państwowej Straży Pożarnej nt. zagrożeń pożarami i zatruć, których przyczyną jest czad (tlenek węgla). Szczególnie w okresie grzewczym wzrasta ryzyko pożarów i zatruć czadem.
Kampania jest realizowana od października 2018 r. do marca 2019 r. W okresie jesienno-zimowym wg danych PSP w mieszkaniach i domach jednorodzinnych wzrasta ryzyko pożarów. Najczęściej dochodzi do nich w wyniku wad albo niewłaściwej eksploatacji urządzeń grzewczych, elektrycznych i gazowych. W tym samym okresie strażacy odnotowują także wzrost liczby zatruć tlenkiem węgla, zwanym "cichym zabójcą". Jest on niewidoczny, nie ma smaku, ani zapachu.
Kampania jest skierowana do m.in. do dzieci i młodzieży oraz seniorów. Jej celem jest zmniejszenie liczby ofiar pożarów i zatruć tlenkiem węgla w mieszkaniach oraz domach jednorodzinnych. Ponadto: podniesienie poziomu wiedzy na temat zagrożeń związanych z pożarem i emisją tlenku węgla, zapewnienie właściwej ewakuacji oraz sposobów powiadamiania służb ratowniczych.
Strażacy chcą uświadomić odbiorcom korzyści, jakie niesie za sobą zamontowanie i właściwa eksploatacja czujek dymu i tlenku węgla w mieszkaniach lub domach. Ważne jest też przypomnienie właścicielom i zarządcom budynków obowiązku okresowego dokonywania przeglądów i czyszczenie przewodów kominowych oraz sprawdzenie instalacji wentylacyjnej.
Każdego roku w naszych mieszkaniach i domach powstaje kilkadziesiąt tysięcy pożarów i kilka tysięcy zdarzeń, gdzie dochodzi do emisji tlenku węgla. Pomimo tego, że dom jest miejscem, w którym czujemy się najbezpieczniej, to właśnie w nich ginie największa liczba osób, a ofiarami pożarów są najczęściej ich sprawcy.
Tlenek węgla to bardzo trujący gaz. Nie jest on wyczuwalny przez ludzkie zmysły. Tlenku węgla nie usłyszymy, nie zobaczymy i nie poczujemy! Czad powstaje podczas procesu niecałkowitego spalania materiałów palnych. Ma silne własności toksyczne, jest lżejszy od powietrza dlatego też gromadzi się głównie pod sufitem. Niebezpieczeństwo zaczadzenia wynika z faktu, że tlenek węgla jest bezwonny, bezbarwny i pozbawiony smaku. Czad blokuje dostęp tlenu do organizmu, poprzez zajmowanie jego miejsca w hemoglobinie (czerwonych krwinkach), powodując przy długotrwałym narażeniu śmierć.
W okresie grzewczym wzrasta ryzyko powstania pożarów i zatruć tlenkiem węgla w budynkach mieszkalnych. Źródłem emisji tlenku węgla są urządzenia grzewcze opalane drewnem, węglem, gazem, olejem opałowym. Co roku, a tym bardziej przed rozpoczęciem sezonu grzewczego należy wykonać obowiązkowe okresowe przeglądy i czyszczenie przewodów kominowych oraz sprawdzenie instalacji wentylacyjnej.
Głównym źródłem zatruć w budynkach mieszkalnych jest niesprawność przewodów kominowych: wentylacyjnych i dymowych. Ich wadliwe działanie może wynikać z nieszczelności, braku konserwacji, w tym czyszczenia, wad konstrukcyjnych,
niedostosowania istniejącego systemu wentylacji do standardów szczelności stosowanych okien i drzwi, w związku z wymianą starych okien i drzwi na nowe.
Państwowa Straż Pożarna rekomenduje instalowanie czujek tlenku dymu i tlenku węgla. Straż przypomina też o obowiązku właściwego utrzymania stanu technicznego czujek tlenku dymu i tlenku węgla (m.in. wymianę baterii). Osobom starszym strażacy gotowi są pomóc w zamontowaniu danej czujki lub wymianie w nich baterii. Strażacy zwracają uwagę na fakt, że czujka tlenku węgla nie zastępuje przeglądu technicznego przewodów wentylacyjnych i kominowych.
Zgodnie z § 34 Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 7.06 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 109 poz.719), w obiektach, w których odbywa się proces spalania paliwa stałego, ciekłego lub gazowego, usuwa się zanieczyszczenia z przewodów dymowych i spalinowych:
- cztery razy w roku w domach opalanych paliwem stałym (np. węglem, drewnem),
- dwa razy w roku w domach opalanych paliwem ciekłym i gazowym,
- co najmniej raz w miesiącu, jeżeli przepisy miejscowe nie stanowią inaczej od palenisk zakładów zbiorowego żywienia i usług gastronomicznych,
- co najmniej raz w roku usuwamy zanieczyszczenia z przewodów wentylacyjnych.
Z kolei art. 62 ust. 1 pkt 1 c ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2010 r. Nr 243, poz.1624) zobowiązuje właścicieli i zarządców bloków mieszkalnych i domów jednorodzinnych do okresowej kontroli, co najmniej raz w roku stanu technicznego instalacji gazowych oraz przewodów kominowych (dymowych, spalinowych i wentylacyjnych).
Co zrobić, aby uniknąć zaczadzenia?
Systematycznie czyśćmy, sprawdzajmy szczelność i wykonujmy przeglądy techniczne przewodów kominowych.
Użytkujmy tylko sprawne techniczne urządzenia, zgodnie z instrukcją producenta.
Nie zasłaniajmy i nie przykrywajmy urządzeń grzewczych.
Nie zaklejajmy i nie zasłaniajmy kratek wentylacyjnych.
W przypadku wymiany okien na nowe, sprawdźmy poprawność działania wentylacji (nowe okna są najczęściej o wiele bardziej szczelne w stosunku do wcześniej stosowanych w budynku i mogą pogarszać wentylację).
Nie bagatelizujmy objawów takich jak: bóle i zawroty głowy, duszność, senność, osłabienie, przyspieszona czynność serca, mogą one być sygnałem, że ulegamy zatruciu tlenkiem węgla. W takiej sytuacji natychmiast wietrzmy pomieszczenie, w którym się znajdujemy i zasięgnijmy porady lekarskiej.
opr. na podst. źr. PSP Siedlce
